Gmina Juchnowiec Kościelny

Juchnowiec Kościelny jest gminą wiejską położoną na południe od Białegostoku. Powierzchnia gminy wynosi 171 km2, a stan ludności w 2024 r. wynosił 18 725 osób. Na terenie gminy Juchnowiec Kościelny znajduje się 47 sołectw, w tym największe sołectwo Kleosin.

Gmina Juchnowiec Kościelny to dynamicznie rozwijająca się jednostka samorządu terytorialnego, łącząca rolniczy charakter z intensywnym rozwojem mieszkaniowym i gospodarczym. Zróżnicowany krajobraz, atrakcyjne dziedzictwo kulturowe i przyrodnicze oraz rozwinięta infrastruktura komunikacyjna sprawiają, że gmina stanowi miejsce przyjazne zarówno do zamieszkania, rekreacji, jak i inwestowania. Na jej terenie ma swoje siedziby wiele znanych i cenionych w kraju i za granicą firm. Od kilku lat rośnie także liczba osób chcących się osiedlać w Gminie Juchnowiec Kościelny. Nowych mieszkańców przyciągają tereny o nieprzeciętnych walorach przyrodniczych, dobra sieć dróg, ciągłe inwestowanie w poprawę infrastruktury, uchwalone na znacznym obszarze miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego oraz przychylność samorządu wychodzącego naprzeciw oczekiwaniom mieszkańców i zaangażowanego w podnoszenie atrakcyjności gminy. 

Gmina konsekwentnie intensyfikuje działania infrastrukturalne, szczególnie w zakresie dróg i gospodarki wodno-ściekowej. Pozyskiwane z sukcesem środki z funduszy unijnych i rządowych pozwoliły na realizację nowych sieci wodociągowych i kanalizacyjnych, przebudowę stacji uzdatniania wody w największych ośrodkach gminy, przebudowę i remonty dróg gminnych, nowe ścieżki rowerowe oraz rewitalizację budynków świetlic i terenów wspólnych. Wsparcie skupia się obecnie na rozwoju edukacji, budowie nowych żłobków, przedszkola, cyfryzacji i udzielaniu grantów mieszkańcom wymagającym pomocy w codziennym funkcjonowaniu.

Ośrodek Kultury w Gminie Juchnowiec Kościelny organizuje szereg wydarzeń kulturalnych, edukacyjnych i integracyjnych przyciągających mieszkańców i turystów. Cyklicznie odbywają się Dni Ziemi Juchnowieckiej, Bieg Konopielki, bieg uliczny „Przybij Piątkę w Kleosinie” oraz Ekumeniczne Spotkanie z Kolędą.

Gminna Biblioteka Publiczna w Juchnowcu Kościelnym słynąca w powiecie z bogatego księgozbioru, w tym nowości czytelniczych, poza promocją czytelnictwa dba o wszechstronny rozwój dzieci i młodzieży organizując rokrocznie Wojewódzkie Forum Teatrów Dziecięcych i Młodzieżowych – Melpomena

Różnorodność ukształtowania terenu w gminie, bogactwo natury oraz ciekawe trasy rowerowe sprzyjają aktywnej turystyce i rekreacji.

Południowa część gminy znajdująca się w sąsiedztwie rzeki Narew to strefa ochronna obszarów Natura 2000. Jest to obszar o nazwie „Dolina Górnej Narwi”. Koryto Narwi ma tu naturalny charakter z meandrami i starorzeczami. Większość powierzchni doliny zajmują zbiorowiska szuwarowe, których występowanie uzależnione jest od corocznych wylewów rzeki. Dominują tu turzycowiska i szuwary mannowe, a wokół starorzeczy – trzcinowiska. Wzdłuż rzeki występują zakrzewienia i zadrzewienia wierzbowe. Lasy pokrywają niewielką część doliny. Około 60% obszaru jest użytkowane rolniczo i przeważają tu pastwiska i łąki.

Dolina Górnej Narwi jest jedną z najlepiej zachowanych w Polsce dolin rzecznych i stanowi, obok Bagien Biebrzańskich, jeden z największych obszarów mokradeł środkowo-europejskich. Kształtowane przez regularne wylewy rzeki, są uznawane za siedliska o największej różnorodności biologicznej w strefie klimatu umiarkowanego.

Również w południowej części gminy Juchnowiec Kościelny znajduje się Obszar Chronionego Krajobrazu „Dolina Narwi”. Obszar utworzono w 1993 roku, powierzchnia na terenie Gminy Juchnowiec Kościelny wynosi 1 700 ha. Obszar Chronionego Krajobrazu „Dolina Narwi” razem z Narwiańskim Parkiem Narodowym, który dzieli go na dwie części, obejmuje całą dolinę Górnej Narwi. Dolina Narwi jest w znacznym stopniu zabagniona, a koryto rozdziela się na liczne odnogi wijące się wśród rozległych szuwarów i trzcinowisk.

Obszary nadrzeczne w Wojszkach cechują się dużą wartością przyrodniczą, co sprzyja rozwojowi turystyki ekologicznej i kajakowej, stąd pomysł włączenia się do projektu „Pisa – Narew – szlak aktywnej turystyki wodnej”.

Północ gminy stawia na uprawianie sportów konnych. Dostępna infrastruktura sportów konnych i hipoterapii w Ignatkach-Osiedlu sprzyja kontynuowaniu tradycji miejscowości związanych z jeździectwem konnym.

Najciekawsze atrakcje turystyczne gminy:

• KOŚCIÓŁ ŚWIĘTEJ TRÓJCY W JUCHNOWCU KOŚCIELNYM - Jest to najcenniejszy zabytek na terenie gminy Juchnowiec Kościelny. Pierwsze wzmianki o planach utworzenia parafii i sięgają aż XV-XVI w., a pomysłodawcą był Stanisław Zachariaszewicz Włoszek podskarbi wielki litewski. Obecny obiekt wybudowany został w 1764 roku na miejscu starego kościółka drewnianego. W 1906 roku do istniejącego kościółka dobudowano wieżę z dzwonnicą i w takim kształcie ta późnobarokowa świątynia istnieje do dziś. W kościele znajduje się cudowny obraz Matki Boskiej Juchnowieckiej. W 1997 roku juchnowiecka świątynia decyzją władz kościelnych stała się sanktuarium maryjnym, a obraz otrzymał miano Matki Bożej Królowej Rodzin. Obok kościoła znajduje się murowana kostnica z drugiej połowy XVIII wieku i drewniana plebania z przełomu XIX/XX wieku. Obok parafii i znajduje się cmentarz założony w 1671 r. W 1997 roku świątynię w Juchnowcu ustanowiono sanktuarium Archidiecezji Białostockiej Miejsce to słynie z obrazu Matki Bożej namalowanego farbą olejną na desce typu Hodegetrii, który zasłynął niezwykłymi łaskami stał się początkiem powstania sanktuarium. W 2024 r. dzięki dotacji gminnej w ramach Rządowego Programu Odbudowy Zabytków wykonano prace polegające na konserwacji wystroju malarskiego wnętrza Kościoła Parafialnego pw. Świętej Trójcy w Juchnowcu Kościelnym. Zrealizowane prace restauratorskie i konserwatorskie pozwoliły na uzyskanie scalonego, jednorodnego opracowania malarskiego z wyeksponowaniem istotnych elementów wystroju.
• CERKIEW PW. PODWYŻSZENIA KRZYŻA ŚWIĘTEGO W KOŻANACH - Początki powstałej w tym miejscu parafii i unickiej sięgają aż 1621 r. Drewniana świątynia wybudowana została w 1886 r. Słynie z ikony Kożańskiej Matki Bożej napisanej na płótnie naklejonym na olchową deskę, pochodzącą z pierwszej świątyni. Cudowna ikona wraz z mieszkańcami pamięta burzliwe czasy „bieżeństwa”. W 2024 r. dzięki dotacji gminnej w ramach Rządowego Programu Odbudowy Zabytków wykonano prace polegające na remoncie zabytkowego ogrodzenia przy cerkwi., co pozwoliło pozwolą przywrócić zabytkowe ogrodzenie do dobrego stanu technicznego i uchronić je przed dalszymi zniszczeniami.
• DWOREK SZLACHECKI WE WSI HORODNIANY - Pięknie odrestaurowany dworek, jego historia sięga aż XV wieku – czasów, gdy właścicielami okolicznych ziem byli bojarowie Horodeńscy, obecny obiekt był częścią większego folwarku, w miejscu tym zlokalizowane były również liczne zabudowania m.in. stajnie, właściciele posiadali własny browar. Dworek usytuowany jest w zabytkowym parku krajobrazowym. Wyróżnia się imponującym ryzalitem z tarasem na parterze, balkonem na piętrze i tympanonem podpartym czterema kolumnami.
• RUINY DWORU W LEWICKICH - Niegdyś niezwykle okazały obiekt, który poza Wersalem Podlaskim Jana Klemensa Branickiego w Białymstoku nie miał sobie równych w okolicy. Z początków XIX wieku do dziś przetrwał okazały fronton podparty na solidnych kolumnach i część drzew z założenia parkowego. Na zachód od wsi Niewodnica Nargilewska, znajdują się resztki zespołu pałacowo-dworskiego, wybudowanego na początku XX wieku. Otoczony ponadstuletnimi lipami, wiązami, klonami i jesionami.
• WOJSZKI - To malownicza wieś położona na południu gminy Juchnowiec Kościelny w dolinie Narwi, na obszarze Zielonych Płuc Polski. Pierwsza wzmianka źródłowa o tej miejscowości pochodzi z 1562 r. Największą atrakcją wsi jest jej charakterystyczna dla terenów Podlasia drewniana zabudowa z niezwykle bogatymi zdobieniami.

Statystyczny portret gminy

Odwiedź stronę gminy

Autorzy zdjęć:
R. Popławski, P. Mogilewski,
N. Domańska

Poznaj inwestycje ZIT BOF w Gminie Juchnowiec Kościelny